518 - B.J. Thomas – van alle markten thuis

 

Als je mensen boven een bepaalde leeftijd vraagt wie B.J. Thomas (1942-2021) was, krijg je meestal geen antwoord. Maar (alleen) bij het noemen van ‘Raindrops keep falling on my head’ komt er meteen een positieve reactie. Die vrolijke song uit de film ‘Butch Cassidy and the Sundance Kid’, die hit uit 1970, is alom bekend – zijn andere liedjes niet of nauwelijks.

    Het lijkt er soms op dat Billy Joe Thomas, zoals hij in het echt heette, een eendagsvlieg was. Dat is niet zo. Sterker nog – het tegendeel was het geval. Misschien aardig om eens een artikel aan hem te wijden, bedacht ik.

 

Billboard hitlijst 3 januari 1970

  

Moeilijke jeugd

 

Tijdens een interview met Bob Allen, in 1984, kwam naar voren dat de artiest, op 7 augustus 1942 geboren in Hugo (Oklahoma), geen gelukkige jeugd had – en ook geen gelukkig leven in het algemeen. “His life story is filled with the kind of pain, sadness, and hard times from which so many great popular singers have shaped their talents”.

    Alcohol speelde al een dominante rol toen hij nog maar een kind was. Zijn opa verdiende geld met het illegaal stoken van whiskey. Zijn vader kon niet van de sterke drank afblijven, met alle gevolgen van dien, legde hij uit. “We were always poor. The times when daddy drank heavily, we would have nothing to eat”.

    Er was weinig reden tot vrolijkheid in het gezin, schreef Allen. “While B.J. was still a small child, his older brother came down with polio. Trying to stay one step ahead of the hard times, the family moved often. The fact that young Billy Joe and his mother frequently became the objects of his father’s drunken abuse did little to ease the grimness of the family’s lot in life. Neither did the fact that his father seemed totally incapable of expressing any emotion other than despair to his children”.

 

Alcohol

 

Billy Joe ontving weinig positieve prikkels om het later te gaan maken. “I remember my daddy used to tell me, ‘Son, you just ain’t supposed to make it in this world’. And that’s what I came to believe.

    That’s why I later got into drugs, because of the relationship I had with my dad. I was motivated to be destructive to myself just like he was to himself. I figured that if I was gonna be his son, then I had to live hard and raise hell and hurt myself just like he did. That was the way he showed me you were supposed to have a good time.

    I think that he and [country & western zanger] Hank Williams [1923-1953] and a million other men of that generation really believed that in order to have a good time and be a man, you had to get drunk and go out and ram your hand through a wall”.

 

Billy Joe (rechts?) met familie

 

Je kon het verwachten – met Thomas senior liep het niet goed af. “My dad eventually drank himself to death”. Het gedrag van zijn vader was voor Billy niet zonder gevolg gebleven. Hij had zelfs nooit zijn graf bezocht. “I never was really able to get close to him. Even now, I have certain bittersweet thoughts about him. To this day, I’ve never been to his grave, except for the day that we buried him.

    One day I guess I will go back there and maybe get down and let him be gone, but right now, I feel like I still have him with me, because I was never able to resolve my feelings about him. I was never able to see that, through his eyes, I was a man. And Ithink those unresolved feelings still influence my singing and the way I treat my own children. I suppose those feelings will probably always be with me”.

 

Succes als zanger

 

Billy Joe hield van allerlei soorten muziek – zoals de country & western van Ernest Tubb en Hank Williams, de rock & roll van Elvis Presley en de rhythm & blues van met name Little Richard en Jackie Wilson. ‘Miss Ann’ van Little Richard (1957) was de eerste plaat die hij aanschafte. Jackie Wilson zou zijn zangstijl het meest beïnvloed hebben.

    “We all loved Elvis and Hank Williams, but I think Jackie Wilson had the biggest influence on me. I couldn’t believe what he could do with his voice. I’ve always tried to do more with a note than just hit it, because I remembered how he could sing so high and so right, really putting something into it”.

    Jackie Wilson werd bekend van liedjes als ‘Reet Petite’, ‘Lonely Teardrops’ en ‘Your love keeps lifting me higher’.

 

De familie Thomas woonde begin jaren zestig in Rosenberg (Texas), niet ver van Houston. Zoals veel leeftijdgenoten kwam hij op school en in de kerk terecht in het koor. Op de middelbare school sloot hij zich aan bij een lokale groep, The Triumphs. Met het nummer ‘The Lazy Man’, geschreven door Billy Joe, wisten die de regionale hitlijsten te beklimmen. Hun eerste concert, aldus B.J. tijdens een interview in 2019, was met James Brown.

    De Triumphs troffen het toen ze op 4 juli 1965, de nationale feestdag, een optreden mochten verzorgen in een park ergens in Houston. Charlie Booth, van Pacemaker Records, was erbij en bood de groep aan om op zijn kosten een album te maken. Een van de tracks op de langspeelplaat was ‘I’m so lonesome I could cry’, in zekere zin het lijflied van zijn vader, en oorspronkelijk uitgevoerd door Hank Williams. Thomas senior had hem geprikkeld om een dergelijke song ten gehore te brengen.

 

Triumphs (Billy Joe rechts)

 

I’m so lonesome I could cry

 

In interviews verklaarde B.J. later dat het nooit bij hem opgekomen was dat zijn uitvoering, die in sneltreinvaart was vastgelegd, iets te betekenen had.

    Het pakte anders uit. Bob White, diskjockey in Houston, liet de uitvoering van de Triumphs in zijn programma horen met nogal wat gevolgen. De zuidelijke muziekondernemer Huey P. Meaux (1929-2011) rook het succes. Hij wist de rechten te verwerven en verkocht die door aan de muzikale zakenvrouw Florence Greenberg, die vanuit New York het Scepter-label runde.

    Het kleine onafhankelijke bedrijf wist keer op keer landelijk te scoren, te beginnen met de Shirelles, een van de meest succesvolle zanggroepen in het begin van de jaren zestig, later gevolgd door onder anderen Dionne Warwick.

    Greenberg bleek het bij het rechte eind te hebben toen ze besloot met de zuidelijke groep in zee te gaan. De cover van de song uit 1949 werd in 1966 een grote hit. Op 9 april verschenen B.J. Thomas en de Triumphs in de Amerikaanse top tien, samen met de Righteous Brothers (You’re my soul and inspiration), Lovin’ Spoonful (Daydream), Rolling Stones (19th nervous breakdown) en de Beatles (Nowhere Man). Er werden meer dan een miljoen singles verkocht. Niet slecht voor een primitieve opname van een groepje uit de omgeving van Houston.

 

 

Scepter Records pakte de platencarrière van B.J. Thomas goed aan. De artiest, nu solo, trok als lid van de Dick Clark-caravaan door het hele land, samen met allerlei beroemdheden. Greenberg wist hem bovendien los te weken van een contract dat hij nog met Meaux had. Nieuwe hits volgden, zoals ‘Mama’ (gecovered door Dave Berry), ‘The Eyes of a Woman’, en vooral ‘Hooked on a Feeling’ (1968, in 1973 gecovered door Blue Suede).

 

Het succes van B.J. Thomas leverde niet alleen gouden platen op, aldus Allen: “He was touring constantly, earning several thousand dollars a week and spending thousands more on cocaine, amphetamines, valium and assorted other uppers and downers. He used the luxury of his new-found affluence to live out his father’s legacy of self-destruction to the fullest. There was the stabbing incident in New York; and then there was another widely publicized mishap in Nashville”.

    Thomas in 1984: “I had taken a lot of pills and was drinking brandy. I was having seizures from a valium addiction. I was in this guy’s taxi cab. I don’t remember anything, but I hit him with an empty brandy bottle. He radioed in that he had a crazy man in the car. After the police came, they took me to the hospital and sewed me up where I’d been cut, and I had another seizure. For some reason, they taped my mouth shut. I almost died that night. I almost choked to death”.

 

Raindrops keep falling on my head

 

B.J. Thomas kon ervan profiteren dat hij onder contract stond bij Scepter Records. Florence Greenberg, de eigenaresse, was erin geslaagd zangeres Dionne Warwick te koppelen aan het duo Burt Bacharach en Hal David. De samenwerking leverde een enorme hoeveelheid hitsingles op, te beginnen met ‘Don’t make me over’ (1962) en gevolgd door ‘Anyone who had a heart’, ‘Walk on by’, ‘Trains and boats and planes’, ‘I say a little prayer’ en ‘Do you know the way to San Jose (1968).

    Het duo was op zoek naar een artiest om een liedje te zingen, dat bestemd was voor de film ‘Butch Cassidy and the Sundance Kid’ – met Paul Newman en Robert Redford als acteurs. Ze zouden daarbij gedacht hebben aan Bob Dylan, is het verhaal. Maar hoe dan ook, die liet weten geen belangstelling te hebben. Ray Stevens, eerder bekend van ‘Ahab the Arab’ en ‘Gitarzan’, liet het eveneens afweten. Stevens wilde zich concentreren op een nieuwe single, ‘Sunday Morning Coming Down’ (een song van Kris Kristofferson).

    Toen Dionne Warwick het hoorde, beval ze B.J. Thomas met succes aan, met wie ze het vanwege Scepter Records goed kon vinden. Dat deed ze door ‘Hooked on a Feeling’ te laten horen.

 

In een interview met Bart Herbison vertelde B.J. later: “I didn’t mess with their script. I asked Mr. Bacharach if I could do my thing on the song. He said, ‘B.J., after you do the song precisely how I’ve written it, if you have room to do something, you can do it’. So, it didn’t really happen until the ‘meeeee’ at the end.

   It was a little something. We only recorded it three times. We had like one hundred people in there, and of course Bacharach was directing and everything. It was just an awesome thing to be part of. I had to sing with the programmers as tight as I could.

   The third time we went through, (I thought), ‘I am just going to do something on the end’, and I just let it come to me. When I did it, everyone in the control room went nuts. When Mr. Bacharach heard it, he was directing and stopped and looked at me for what felt like about ten minutes. He went on with the ending, and he didn’t naturally love it, but he did eventually go for it. He told me in subsequent years that I had done the best of anyone who had recorded it as a cover. It was a great experience”.

   Thomas voegde eraan toe: “When I see Ray Stevens, I always thank him for passing me that song. I always tell him that I don’t know how he could have done it. He said, ‘B.J., I had been trying to get a Kristofferson song for so long and I finally got it and it was coming out’. So what he did was basically the right thing”.

   Stevens zette zijn versie later alsnog op de plaat.

 

Florence Greenberg

 

Over de opname zijn meer verhalen in omloop. In zijn boek over de Amerikaanse nummer één hits schreef Fred Bronson bijvoorbeeld: “The night before he was to record ‘Raindrops Keep Fallin’ on My Head’ for the soundtrack of Butch Cassidy and the Sundance Kid, B.J. Thomas was ordered by his doctor not to use his voice for two weeks. He was suffering from laryngitis – probably picked up on a 15-day tour he had just completed.

    B.J. pleaded with the doctor, explaining that he had to record a song for a new Paul Newman movie the next day. The doctor finally agreed to treat his throat again, then gave Thomas some medication to keep it lubricated. The following day, B.J. did five takes of the song before writer/producer Burt Bacharach was satisfied. Later, B.J. said if he had been asked to record one more take, his throat wouldn’t have made it”.

    Op wikipedia kun je heden ten dage lezen dat Billy Joe er zeven keer over deed om de definitieve versie vast te leggen. En volgens Fred Bronson werd hij tevens ondergebracht bij het management bedrijf van de producers-songwriters.

 

“Raindrops keep falling on my head’ werd in elk geval een wereldhit in 1970. 

 

Meer hits

 

Aan Herbison liet B.J. Thomas weten: “I was personally at a low point in my life. I wasn’t doing as well as I could have done. I just had ‘Hooked on a Feeling’, and I was feeling great as far as my music went. Burt had written the melody for Bob Dylan. I think he said he didn’t do that but there was a time where he did pitch it to Bob Dylan. He was the first to turn it down. It seemed like a Dylan song, but maybe not”.

    Volgens de zanger was het spannend of ‘Raindrops’ wel een succes zou worden. “Every time you go into the studio (you’re) hoping it will be great. I’ve only had that feeling a couple of times, but with ‘Raindrops’, I just knew this thing would be big. It was a great movie on top of that. When it came out in October of 1969, nobody would play it. No stations. We wanted ABC in New York to play it, but they thought I was singing a wrong note in the first verse. Florence Greenberg, the owner of Scepter Records said, ‘I guess Mr. Bacharach missed that’.

    We were all peeved about it, and it got terrible write ups in Life Magazine, and they reviewed the movie and said the song was the worst song ever written. The movie came out as a Christmas release, and the song exploded. We sold (big) numbers every day. When you are in music, you just pray that happens to you”.

 

Bacharach, Thomas, David

 

Het vinden van een opvolger voor ‘Raindrops’ bleek weinig problemen op te leveren, althans niet voor Amerika. Het ‘regende’ hits voor de zanger uit Oklahoma. In de eerste helft van de jaren zeventig wist B.J. de top tien te bereiken met bijvoorbeeld ‘Most of all’, ‘No love at all’, ‘Rock and roll lullaby’ (met gitarist Duane Eddy, zangeres Darlene Love en de Crystals) en niet te vergeten; ‘Hey won’t you play another somebody wrong song’. Zijn nummer één hit ‘I just can’t help believing’ (1970, geschreven door Barry Mann en Cynthia Weill) kreeg een sterke cover van Elvis Presley.

    Ondanks al zijn successen bij Scepter stapte B.J. Thomas over naar Paramount Records.

 

Redding dank zij het christelijke geloof

 

In zijn persoonlijke leven was de artiest minder gelukkig. “Like many successful pop/rock artists, Thomas fell into drugs andbattled substance abuse”. In de New York Times kon je later lezen: “He struggled for the better part of 10 years with a dependence on drugs and alcohol that almost destroyed his marriage and his life”.

    Aan de redacteur van Country Music vertrouwde B.J. in 1984 toe dat hij regelmatig een overdosis aan drugs tot zich nam: “By 1975, I was spending three thousand dollars a week on cocaine. I was O.D.-ing once or twice a month and spending a lot of time in hospitals. It didn’t matter how many million-sellers I had or how much money I made. I was having terrible psychological problems about who I was. I was basically just living out on the West Coast, destroying myself”.

 

huwelijk Billy Joe met Gloria

 

Billy Joe was in 1968 getrouwd met Gloria Richardson. Het huwelijk, met drie dochters (een ervan, een Koreaans meisje, werd geadopteerd in 1978) hield stand – maar soms met veel moeite. Gloria, die samen met Billy Joe liedjes had geschreven, werd een ‘born-again Christian’. Op zijn website is te lezen: “His wife Gloria became the turning point in Thomas’ life when he became a believer in 1976. He immediately quit drugs and found an avenue for expressing his faith in gospel music.

   Thomas signed with Myrrh Records and released the album ‘Home Where I Belong’ in 1976. Produced by Chris Christian, theproject won Thomas a Grammy and became the first of two Dove Award wins. The album became the first gospel record to sell a million copies. The warmth and emotional timbre of Thomas’s voice was well suited to the genre and he became one of gospel music’s most successful artists. His rendition of ‘Amazing Grace’ is considered one of the most poignant of the classic hymn’s many covers”.

   B.J. Thomas was (niet helemaal van harte) een ster geworden in een ander genre. Rond 1980 had hij de ene blanke gospel hit na de andere, zoals ‘Jesus on my Mind’, ‘Happy Man’, ‘What A Difference You’ve Made’ en ‘Satan, You’re A Liar’. Hij verkocht miljoenen albums, maar voelde zich in die wereld niet thuis. Problemen waren er genoeg. In de seculaire wereld namen ze hem niet meer helemaal serieus.

 

Country & Western

 

Door het succes dat hij had door gospel-repertoire te zingen, meende B.J. Thomas het zich te kunnen permitteren om over te stappen naar een ander genre: country & western muziek. Steelgitarist Pete Drake en Larry Butler hielpen hem. In 1981 brak hij in die wereld door met ‘Some Love Songs Never Die’. Twee jaar later had hij er nummer één hits met ‘Whatever Happened to Old-fashioned Love’ en ‘New Looks from an Old Lover’ (een song van echtgenote Gloria). Billy Joe werd in 1981 zelfs formeel lid van de Grand Ole Opry in Nashville.

   Na een aantal country hits stapte B.J. Thomas opnieuw de pop-wereld binnen. In 1988 bereikte hij weer de Amerikaanse top 10 met ‘As long as we got each other’, een duet met Dusty Springfield. Ook werkte hij in 1984 samen met Ray Charles (‘Rock and Roll Shoes’). In het jaar 2000 deed de artiest met een clip van ‘What’s Forever For’ een gooi naar de top. Tijdens de coronacrisis sprak hij een YouTube filmpje in. Daarin keek hij terug op zijn leven, op een huwelijk van 52 jaar. B.J. hoopte dat een vaccin hem zou redden. Dat was niet het geval – hij overleed op 29 mei 2021. “It’s been nice talking to you. I love you”, met die woorden nam hij afscheid.

 

afscheid

 

B.J. Thomas – dat  moge duidelijk zijn – was meer dan de zanger van ‘Raindrops Keep Falling From My Head’.

 

Harry Knipschild

29 januari 2024

 

Clips

* Hank Williams, I'm so lonesome I could cry, 1949

* Little Richard, Miss Ann

* B.J. Thomas, Raindrops keep falling on my head, 1969

* B.J. Thomas, I just can't help believing

* B.J. Thomas, Dusty Springfield, As long as we got each other

 

Literatuur

‘Thomas Stays With Scepter’, 4 mei 1968

Don Ovens, ‘Scepter’s First Sales Meet Accents Quality’, Billboard, 11 april 1970

Bob Allen, ‘B.J. Thomas’ Hard Road’, Country Music, mei 1984

Fred Bronson,  Billboard Book of Number One Hits, New York 1988

Irv Lichtman, ‘Florence Greenberg (82) dies’, Billboard, 18 november 1995

Bart Herbison, ‘Story Behind the Song: B.J. Thomas’ ‘Raindrops Keep Fallin’ On My Head’’, Tennesseean,  5 maart 2021

‘B.J. Thomas dead at 78’, website B.J. Thomas, 29 mei 2021

Bill Friskics-Warren, ‘B.J. Thomas, ‘Raindrops Keep Fallin’ on My Head’ Singer’, Dies at 78

New York Times, 30 mei 2021